ഗുണികളൂഴിയിൽ നീണ്ടുവാഴാ...

കഥകളിവിചാരങ്ങളുടെ തുടക്കം ഇങ്ങനെ വേണമെന്നല്ല കരുതിയത്.പക്ഷെ,ഇന്നിതല്ലാതെ മറ്റൊന്നും കഥകളിയെപ്പറ്റി എനിക്കെഴുതാനാവില്ല.വെണ്മണി ഹരിദാസ് കാലത്തിന്റെ കോപ്പറയിലേക്കു വിടവാങ്ങിയിട്ടു ഇന്നേക്ക് മൂന്നുവർഷം തികയുന്നു...ഓർമ്മകളുടെ തിരമാലകൾ...ഭാവപൂർണ്ണിമയുടെ ഉത്സവമായിരുന്നു വെണ്മണി ഹരിദാസ്.ഉണ്ണികൃഷ്ണക്കുറുപ്പിനു ശേഷം കഥകളിസംഗീതം കണ്ട അൽഭുതം.
വെങ്കിടകൃഷ്ണഭാഗവതർക്കുശേഷം കഥകളിസംഗീതത്തിലുണ്ടായ ദിശാപരിണാമങ്ങൾ, കഥകളിയുടെ സമഗ്രതയെ ഗുണകരമായും ദോഷകരമായും ബാധിച്ചിട്ടുണ്ട്.കർണ്ണാ‍ടകസംഗീതത്തിന്റെ ചാരുതകളെ സോപാനമട്ടിലായിരുന്ന കഥകളിസംഗീതത്തിലേക്കു സമന്വയിപ്പിക്കാനള്ള വെങ്കിടകൃഷ്ണഭാഗവതരുടെ ശ്രമങ്ങളേയും ശൈലീവഴക്കങ്ങളേയും വ്യത്യസ്തരീതിയിലാണ് ശിഷ്യർ ഉൾക്കൊണ്ടത്.അതിലേറ്റവും ശാസ്ത്രീയവും ജനപ്രിയവുമായ മാർഗം,കലാമണ്ഡലം നീലകണ്ഠൻ നമ്പീശന്റേതായിരുന്നു.സോപാനസംഗീതത്തിന്റെ ശാലീനത,കർണ്ണാടകസംഗീതത്തിന്റെ സങ്കേതസൌന്ദര്യം,കഥകളിയുടെ തൌര്യത്രികഘടനയെക്കുറിച്ച് ആഴത്തിലുള്ള അവബോധംഎന്നിവയോടൊപ്പം അനുപമമായ പ്രതിഭാവിലാസവും ചേർന്ന ജന്മമായിരുന്നു നമ്പീശന്റേത്.
കലാമണ്ഡലത്തിലെ ഈ നമ്പീശൻ കളരിയിലാണ് ഹരിദാസ് രൂപമെടുത്തത്.കലാമണ്ഡലം ശങ്കരൻ എമ്പ്രാന്തിരിയോടൊപ്പം ഭാവാത്മകതയുടേയും ലാളീത്യത്തിന്റെയും സംഗീതത്തിനു രൂപം നൽകുമ്പോഴും കഥകളിയുടെ സംഗീതമെന്തെന്നുള്ള തിരിച്ചറിവോടെ പൊന്നാനി പാടാൻ ഹരിദാസിനു കഴിഞ്ഞത് ഈ കളരിയുടെ അഭ്യാസബലം കൊണ്ടുതന്നെയാണെന്നു ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു.
‘കുറുപ്പിനുശേഷം’ എന്നു പറഞ്ഞത് മനപ്പൂർവ്വമാണ്. രണ്ടുപേരും സമാനരാകുന്ന അനേകം ഘടകങ്ങളുണ്ട്. ഞാനതിലേറ്റവും സ്നേഹിക്കുന്ന ഘടകം,രണ്ടുപേർക്കുമുള്ള അപ്രവചനീയതയാണ്.ചിലപ്പോൾ ഒട്ടും നന്നാവില്ല.ചിലപ്പോഴങ്ങുനന്നാവും,നന്നായാലോ-പിന്നെ ആർക്കുമൊപ്പമെത്താനാവില്ല.ജീവിതത്തിന്റെ സാമ്പ്രദായികതകളെ വലിച്ചെറിഞ്ഞ രണ്ടു ഗന്ധർവ്വജന്മങ്ങൾ.
ഇനിയുമെന്തെഴുതാൻ! ‘മറിമാങ്കണ്ണിമൌലിയുടെ മറിവാക്കിതാർക്കറിയാം?’ എന്നുകഴിഞ്ഞ്, മലർത്തിപ്പിടിച്ച ചേങ്ങിലയുമായി,വിദൂരങ്ങളിലേക്കു കണ്ണുനട്ടുനിൽക്കുന്ന വെണ്മണിയുടെ മുഖം ഓർമ്മ വരുന്നു.ഹരിദാസ്, ഇന്നും അങ്ങയുടെ സ്ഥാനം ഒഴിഞ്ഞുകിടക്കുന്നു.
സ്മരണാഞ്ജലികൾ...